1. หาตำแหน่งที่เหมาะสมสำหรับการวางตู้ปลา การหาตำแหน่งสำหรับพื้นที่วางตู้ปลานั้นสำคัญมาก ต้องวางใจจุดที่คุณสามารถชื่นชมได้ทุกวันและ เข้าถึงได้ง่ายสำหรับการดูแลรักษา หากเป็นตู้ปลานาโนขนาดเล็กที่มีกรองหลังหรือระบบกรองแขวน สามารถวางบนโต๊ะทำงาน เคาน์เตอร์ ชั้นวางหนังสือ โต๊ะข้างเตียง หรือโต๊ะเครื่องแป้งได้โดยไม่ต้องมี ฐานรองตู้ปลาเฉพาะ เพียงแต่ให้แน่ใจว่าเฟอร์นิเจอร์หรือูฐานวางตู้แข็งแรงพอที่จะสามารถรับน้ำหนัก ขนาดของตู้ รวมไปถึงสามารถทนต่อความกัดกร่อนของน้ำเค็มได้
2. การเลือกใช้ตู้ปลาทะเลและอุปกรณ์ ตู้ปลาทะเลนั้นเป็นที่แน่นอนว่าใช้น้ำเค็มในการเลี้ยงสิ่งมีชีวิต โดยน้ำเค็มหรือน้ำทะเลนั้นมีความหนา แน่นมากกว่าน้ำจืด รวมไปถึงกระแสน้ำในตู้และการจำรองคลื่นในตู้อาจจะทำให้น้ำมีมวลน้ำหนักมาก แน่นมากกว่าน้ำจืดนามไปถึงกระแสน้ำในผู้และการนำจักคืนในตู้ และมีการประกอบทีเป็นมืออาชีพ มิเช่นนั้นอาจเกิดอุบัติเหตุหรือฝันร้ายเช่น ตู้กระจกแตกหรือตัรัวนั้นเอง การเลี้ยงตู้ทะเลนั้น อุปกรณ์เปรียบเสมือน อวัยวะในร่างกายที่ขาดไม่ได้ การเลือกซื้ออุปกรณ์ที่ดีและมี คุณภาพเป็นสิ่งสำคัญ และจะให้ผู้เลี้ยงตู้ทะเลนั้นเหนื่อยน้อยลง และสะดวกมากยิ่งขึ้น
สกิมเมอร์ (Protein Skimmer) : เป็นหัวใจหลักของตู้ปลาทะเล อุปกรณ์ที่ใช้ในการกรองน้ำในตู้ปลา ทะเล มีหน้าที่ในการกำจัดสารอินทรีย์ที่ละลายในน้ำ ซึ่งมาจากอาหารปลา ขี้ปลา และสารเคมีต่างๆ มี ความสำคัญเนื่องจากช่วยในการรักษาคุณภาพน้ำในตู้ปลาให้สะอาด ลดการเกิดสารพิษที่อาจทำให้ ปลาหรือสิ่งมีชีวิตอื่นๆ ในตู้ป่วยหรือตายได้
– ปั๊มน้ำ : ปั๊มน้ำตู้ปลาเป็นอุปกรณ์สำคัญที่ใช้ในการเคลื่อนย้ายน้ำภายในตู้ปลาเพื่อให้เกิดการไหล เวียนของน้ำที่เหมาะสม ปั๊มน้ำช่วยในการทำให้น้ำในตู้ปลาไม่หยุดนิ่ง ลดการสะสมของสิ่งสกปรก และทำให้น้ำได้รับออกซิเจนที่เพียงพอ ซึ่งเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการดำรงชีวิตของปลาและสิ่งมีชีวิ ตอื่นๆ ในตู้ปลาทะเล
ปั้มคลื่น : (Waye Maker) เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการสร้างกระแสน้ำในตู้ปลาทะเล ซึ่งจำลองการ เคลื่อนไหวของน้ำในตามธรรมชาติ กระแสน้ำที่ถูกสร้างขึ้นนี้มีความสำคัญอย่างยิ่งสำหรับการเลี้ยง ปะการังและสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ ในตู้ปลาทะเลที่ต้องการการไหลเวียนของน้ำที่เหมาะสม
– ไฟตู้ทะเล (Lighting) : สำหรับตู้ปลาทะเลล้วน สามารถใช้ไฟทั่วไป เสริมด้วยไฟสีขาวสีบลูและสีแดง ให้ปลาทะเลนันถูกขับสีออกมาได้สดและสวยสีสันของตัวปลาชัดเจนมากขึ้น แต่หากเป็นตู้ที่เลี้ยงปะการัง สเปคตรัมของไฟนั้นเป็นส่วนสำคัญและมีจำเป็นต้องใช้ไฟเฉพาะสำหรับ ปะการังเท่านั้น เนื่องจากไฟเฉพาะเลี้ยงปะการังเป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อการเจริญเติบโตและ สุขภาพของปะการังในตู้ปลาทะเล ปะการังส่วนใหญ่เป็นสิ่งมีชีวิตที่สังเคราะห์แสง (photosynthetic organisms) โดยพึ่งพาฝ้าหร่ายซูแซนเทลลี (zooxanthellae) ที่อาศัยอยู่ในเนื้อเยื่อของปะการัง สาหร่ายเหล่านี้จะใช้แสงในการสังเคราะห์อาหาร ซึ่งเป็นแหล่งพลังงานหลักของปะการัง ดังนั้นการ เลือกใช้ไฟที่เหมาะสมจึงเป็นสิ่งสำคัญ
– ชิลเลอร์ (Chiller) : หากต่างประเทศมีฮีสเตอร์สำหรับใช้ในการความคุมอุณหภูมิตู้ปลาทะเลแล้ว สำหรับบ้านเราที่มีสภาพอากาศร้อนชื้นสุดๆ ชิลเลอร์เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการควบคุมอุณหภูมิของน้ำใน ตู้ปลาทะเล โดยเฉพาะอย่างยิ่งในตู้ปลาที่มีการใช้ไฟแสงสว่างที่มีความร้อนสูง เช่น ไฟเมทัลฮาไลด์ หรือในกรณีที่ตู้ปลาตั้งอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิสูงเกินไป ซึ่งอาจทำให้เกิดปัญหาน้ำร้อนเกิน และส่งผลเสียต่อสุขภาพของปลาและปะการัง
– ใยกรอง : ไม่ว่าจะเป็นในรูปแบบถุงกรองหรือใยกรองทั่วไป มีหน้าที่ในการดักจับสิ่งสกปรกหรือ ตะกอนต่างๆที่ถูกพัดจากกระแสน้ำตู้หลักลงสู่กรอง เพื่อลดของเสียในระบบ
3. ทรายรองพื้น ไม่ว่าจะเป็นทรายแห้งหรือทรายเป็นที่บำบัดแล้ว คุณสามารถเลือกใช้ในรูปแบบใดก็ได้ตามความ สะดวกและความเหมาะสมเพื่อเสริมสร้างความสวยงามให้กับตู้ปลาทะเลของคุณ หรือในบางกรณีอาจ จะไม่จำเป็นต้องใช้ทราย ปล่อยให้พื้นโล่งก็สามารถทำได้เช่นกัน ทรายเป็น มักจะมีแบคทีเรียไนไตรฟายอิงที่มีชีวิตเพื่อช่วยส่งเสริมการเติบโตของแบคทีเรียที่มี ประโยชน์ในตู้ปลาใหม่ของคุณ สำหรับการเติมทรายเป็นลงไป จะช่วยให้สามารถระยะเวลาวงจรของ การรันน้ำได้เร็วมากยิ่งขึ้น
– ทรายเป็น มักจะมีแบคทีเรียไนไตรฟายอิงทีมีชีวิตเพื่อช่วยส่งเสริมการเติบโตของแบคทีเรียทีมี ประโยชน์ในตู้ปลาใหม่ของคุณ สำหรับการเติมทรายเป็นลงไป จะช่วยให้สามารถระยะเวลาวงจรของ การรันน้ำได้เร็วมากยิ่งขึ้น
– ทรายแห้ง, ทรายเทียมหรือเศษปะการัง (ควรล้างน้ำให้สะอาดหรือให้ขุ่นน้อยที่สุดก่อนลงตู้ ทรายมัก จะมีหลายขนาดสามารถเลือกได้ตามใจชอบ โดยทรายละเอียดมักจะเป็นที่นิยมของเหล่านักเลี้ยงตู้ปลา ทะเล อาจจะต้องใช้ระยะเวลาในการสร้างที่อยู่อาศัยของแบคทีเรียและพอด และเป็นทรายที จะใส่ทรายลงไปก่อนใส่น้ำ หรือใส่น้ำแล้วใส่ทรายทีหลังก็ได้เช่นกัน แต่หากใส่ทรายหลังใส่น้ำแล้ว จะทำให้น้ำมีโอกาสขุ่นมากกว่า และใช้ระยะเวลานานกว่าปกติที่น้ำจะใส
4. โครงสร้างหินจัดทรง หินจัดทรงหรือหินจำลองในตู้ ไม่ว่าจะหินเป็นหรือหินตายหรือแม้กระทั้งหินเทียม มีความจำเป็นต่อตู้ ปลาทะเลมากๆ นอกจากจะเป็นที่อยู่อาศัยของแบคทีเรียกและสิ่งมีชีวิตเล็กๆแล้ว ยังเป็นสิ่งจำเป็น ในตู้ทะเลทำหน้าที่เป็นตัวกรองทางชีวภาพ กระบวนการหมุนเวียนของตู้ปลา หิน ให้แบคทีเรียที่มีประโยชน์เจริญเติบโตบนพื้นผิวของมันใน
– หินเป็น : คือพื้นที่ถูกบำบัดมาจากระบบเป็นที่เรียบร้อยแล้ว มีแบคทีเรียและสิ่งมีชีวิตเล็กๆที่เป็น ประโยชน์ต่อตู้ทะเล เพิ่มการรัดขั้นตอนวงจรการรันน้ำให้เร็วขึ้น แต่ข้อเสียของหินเป็นก็มีเช่นกัน เนื่องจากอาจมีสิ่งที่ไม่พึงประสงค์ติดมาด้วยเช่นกัน
– หินตาย : คือหินที่ถูกชำระล้างเพื่อทำการเริ่มต้นบำบัดใหม่
– หินเทียม : ปัจจุบันการเลี้ยงตู้ทะเลในเชิงอนุรักษ์ หินเทียมมีกถูกสร้างขึ้น ไม่ว่าจะด้วยปูนขาวหรือเซ รามิกเคลือบ เป็นประโยชน์และไม่เบียดเบียนธรรมชาติมากเกินไป
5. เติมน้ำเกลือ โดยปกติแล้วดีที่สุดเราควรใช้น้ำ RO ที่กรองแล้วจากเครื่องจำหน่ายน้ำหรืสามารถหาซื้อได้ที่ร้านค้า สะดวกซื้อที่มีระบุไว้ว่าเป็นน้ำ RO หรืออีกประเภทคือน้ำ RO/DI ทีมีความบริสุทธิ์มากกว่า นำมาละลาย เกลือเลี้ยงตู้ทะเลเฉพาะ (ห้ามใช้เกลือทั่วไปเด็ดขาด) แบรนด์ในตลาดบ้านเรา ณ ปัจจุบันมีทั้ง RedSea, Tropic Marin, Aquaforest, Marinium, AquaRaise, Fauna Marin, และอื่นๆ เลือกตาม ความเหมาะสมและความชอบ เกลือแต่ละแบรนด์มีแร่ธาตุเคมีที่ต่างกัน ควรใช้ตัวใดตัวนึงในการเลี้ยง ตู้ทะเลที่มีปะการัง เนื่องจากการเปลี่ยนแบรนด์ยี่ห้อเกลือบ่อยๆ อาจส่งผลให้ค่าเคมีสวิงได้
6. แบคทีเรีย แบคทีเรียไนไตรฟายอิง (Nitrifying Bacteria) เป็นแบคทีเรียที่มีบทบาทสำคัญในวงจรไนโตรเจน (Nitrogen Cycle) ของระบบนิเวศน้ำ ทั้งในตู้ปลาน้ำจืดและตู้ปลาน้ำเค็ม โดยแบคทีเรียเหล่านี้ช่วยใน การเปลี่ยนแปลงสารูประกอบไนโตรเจนที่เป็นอันตรายให้กลายเป็นสารที่มีความปลอดภัยมากขึ้น เนื่องจากแบคทีเรียนั้นมีหลากหลายแบรนด์ยี่ห้อ ให้ใช้ตามอัตราที่ระบุของแบรนด์นั้นๆ หลังจากที่ใส่ แบคทีเรียแล้ว ควรปิดการทำงานของสกิมเมอร์ก่อนอย่างน้อย 24 ชั่วโมง
7. ระบบเริ่มทำงาน เมื่อทำขั้นตอนดังกล่าวแล้ว ถึงเวลาที่เราต้องรันระบบน้ำในตู้โดยการเติมน้ำเกลือลงในตู้ปลาและเปิด ปั๊มเปิดเครื่องชิลเลอร์หรือเครื่องคุมอุณหภูมิได้ เช็คตามท่อและตามมุมตู้ สังเกตุว่ามีน้ำรั่วไหลหรือไม่ หากไม่พบจุดที่รั่วไหล สามารถทำขั้นตอนต่อไปได้ ในช่วงการลงน้ำในตู้แรกๆ อาจจะพบความขุ่นมัว ไม่ว่าจะมาจากเกลือหรือจากทราย ให้เว้นระยะเวลา 24 ชม. เปิดระบบทั้งหมด เพื่อให้น้ำนั้นดูใส่สะอาดตามากขึ้น สกิมเมอร์ให้เว้นระยะ 24 ชั่วโมง เนื่องจากเราได้ทำการใส่แบคทีเรีย และยังไม่มีของเสียในตู้จึงไม่จำเป็นต้องเปิดทิ้งไว้
8. การลงปะการัง ตามฉบับสากล เราสามารถลงปะการังในตู้ปลาได้ทันทีและไม่มีความเสี่ยงต่อพิษของแอมโมเนีย เหมือนปลา และปะการังไม่ได้ทำของเสียให้ตู้มากเหมือนปลา ดังนั้นระบบแบคทีเรียจึงสามารถเดิน การทำงานได้ทันปกติ สามารถติดชิ้นส่วนของปะการังกับโครงสร้างหินโดยใช้กาวติดปะการังหรืออีพี อกซีได้ตามใจชอบ ในช่วงแรกของการตั้งตู้ควรเลือกปะการังเลี้ยงง่ายและทนต่อค่าที่แกว่งในการเริ่มต้น
9. การลงปลา ไม่ควรลงปลามากเกินไปในตู้ทะเลช่วงแรก ควรลงปลาทีละน้อย เริ่มจาก1-2ตัว ตัวเล็กๆสำหรับเริ่ม ต้นของตู้ ระบบแบคทีเรียของการรันน้ำในช่วงแรกจะทำการกินของเสียของปลาเป็นอาหาร และเร่ง วงจรให้ไวขึ้น หากใจร้อนลงปลามากกว่า 2 ตัวขึ้นไป หรือลงปลาถี่มากเกินไป อาจทำให้วงจรของ ระบบนั่นเสียสมดุลย์และพังลง ส่งผลให้เกิดความเสี่ยง ทำให้ปลาอาจเกิดโรค New Tank Syndrom ได้ รวมไปถึงสิ่งมีชีวิตอื่นๆอาจจะได้รับผลกระทบไปด้วยเช่นกัน
10. การบำรุงรักษาประจำวัน ในตู้ปลาเล็กๆ การบำรุงรักษาจะใช้เวลาเพียงไม่กี่นาทีในแต่ละวัน ให้อาหารปลาพอให้กินหมดในเวลา น้อยกว่า 1 นาที
11. การเปลี่ยนน้ำ การเปลี่ยนน้ำเค็ม 10% ทุกสัปดาห์ในระยะแรกเป็นสิ่งสำคัญในการรักษาเสถียรภาพของตู้ปลา ใช้ เหยือกหรือถังน้ำเพื่อนำน้ำออก ตามจำนวนการคำนวนน้ำในตู้ปลาของตัวเอง ว่าใช้ก็ลิตรหรอก แกลลอนในแต่ละครั้งและแทนที่ด้วยน้ำเกลือที่สะอาด และเพื่อเติมแร่ธ่ตุบางส่วน รวมไปถึงแร่ธาตุ รองที่สำคัญ เป็นอันเสร็จสิ้นสำหรับขั้นตอนง่ายๆที่เราอยากให้ทุกท่านเรียนรู้ เพราะการเลี้ยงตู้ปลาทะเลนั้นไม่ยาก ถ้าคุณพร้อมที่จะเรียนรู้ เข้าใจ อดทน และพยายาม ผลลัพท์ที่ได้ จะทำให้คุณมีความสุขทุกครั้งที่จ้องมองตู้ทะเลของตัวเอง มามีความสุขด้วยกัน
ก้าวไปด้วยกันกับการพัฒนาตู้ทะเลนะคะ ^^
